Sürekli umutsuzluk ve çaresizlik hissi, majör depresyona (diğer adları: klinik depresyon, majör depresif bozukluk) sahip olduğunuzun bir işareti olabilir.

Majör depresyona sahip bir kişi için çalışmak, uyumak ve yemek yemek zorlaşabilir. Arkadaşlarıyla vakit geçirmekten veya bir zamanlar haz aldığı aktiviteleri yapmaktan hoşlanmamaya başlar. Bazı insanlar klinik depresyonu hayatlarında bir kere tecrübe ederken, diğerleri hayatlarında birkaç kez bu hastalıkla karşı karşıya kalabilir.

Anne veya babası majör depresyon yaşayan bir kişinin hayatının bir döneminde majör depresyonla karşılaşma riski yüksektir. Ama aile geçmişinde majör depresyon hastası olmayan biri de, majör depresyonu tecrübe edebilir.

Majör Depresyon Nedir?

Majör depresyonu karakterize eden belirti kişinin herhangi bir şeyden tat alma yeteneğinin neredeyse tamamen kaybolmasıdır. Sıklıkla uyku ve iştah zorlukları ortaya çıkar. Konsantrasyon ciddi bir problem hâline gelebilir.

Birçok insan hayatlarının bir döneminde üzgün ve çaresiz hissedebilir. Ama majör depresyonda bu hislerin, depresif ruh hâlinin ve ilgi kaybının günün büyük kısmında (özellikle sabahları) görülmesi ve bunların da en az iki hafta boyunca devam etmesi gerekir.

Majör depresyonu oluşması için illa ki bir sebep gerekmez. Birdenbire ya da yavaş yavaş ortaya çıkabilir. Güçsüz hissetme ya da hayatın gidişatında kontrolü elinde bulunduramama gibi nedenlere bir tepki olarak da oluşabilir.

Majör Depresyon Belirtileri

Majör depresyon şu belirtilerle teşhis edilir:

  • Neredeyse her gün bitkin hissetme ya da enerji kaybı.
  • Neredeyse her gün değersiz ya da suçlu hissetme
  • Konsantrasyonun bozulması ve kararsızlık
  • İnsomniya (uyuyamama) ya da hipersomniya (aşırı uyuma)
  • Neredeyse bütün aktivitelere ilginin kaybolması ya da bunlardan hiç zevk almama (anhedoni de denilen bu belirti diğer belirtilere göre majör depresyonu işaret etmede daha belirleyicidir)
  • Dinlenememe ya da yavaş hareket etme, yavaş düşünme
  • Ölüm ve intihar düşüncelerinin sürekli gelmesi
  • Ciddi oranda kilo kaybı veya kilo alma (toplam vücut kitlesinin %5’i kadar)

Kronik Depresyonun Majör Depresyondan Farkı Nedir?
Bazı insanlar için normal, pozitif bir ruh hâlini bulmak büyük çaba gerektirir. Bazıları ise asla mutlu hissetmezler. Onlar için duygusal yapılarını suyun üstünde tutmak sürekli bir mücadeledir. Bu his bütün hayatları boyunca da sürebilir, uzun yıllar da. Kronik hâle gelmiş bu depresyona kronik depresyon ya da distimi denir.

Kronik depresyonu majör depresyondan ayıran özellik semptomların daha az yoğun olmasıdır. Kronik depresyona sahip insanlar hayatın böyle olduğunu düşünür. Bunun çözülebilir bir şey olduğunu düşünmezler. Eğer en az iki yıldır tutku, neşe, ilgi, cinsel istek duymuyorsanız, kronik depresyon ihtimalini düşünün. Bununla yaşamak zorunda değilsiniz, tedavi edilebilir.

Diğer depresyon çeşitleri için şu makaleyi ziyaret edebilirsiniz:Depresyon Çeşitleri

Kadınlarda ve Erkeklerde Majör Depresyon

Kadınlar ve erkeklerde bazı noktalarda majör depresyon farklılık gösterir.

Kadınlar Majör Depresyona Daha mı Yatkındır?
Kadınların majör depresyona yakalanma riski erkeklerin neredeyse iki katıdır. Ergenlik çağında, regl döneminde, hamilelikte, düşük yapmada ve menapozdaki hormonal değişiklikler majör depresyon riskini artırabilir.

Klinik depresyon riskini artıran diğer faktörler evde veya işteki stres, aile hayatı ile kariyeri dengelemeye çalışma ve yaşlanan ebeveylerin bakımını yapma olabilir. Tak başına çocuk yetiştirmek de riski artırabilir.

Erkeklerde Major Depresyon İşaretleri Nelerdir?
Erkeklerdeki depresyon önemli ölçüde az kayıtlara geçmektedir. Majör depresyondan muzdarip erkekler çok daha az yardım aramaktadırlar. Hatta bu durumdan etraflarındaki insanlara bahsetmeyebilirler.

Erkeklerdeki depresyon işaretleri çabuk öfkelenme, genel sinirlilik, uyuşturucu ya da alkol bağımlılığı (bu maddelerin kullanımı depresyonun sonucu olabileceği gibi, depresyona da sebebiyet verebilirler) olabilir. Duygularını bastırma kendilerine veya başkalarına yönelik şiddetli davranışlara neden olabilir. Ayrıca hastalık, intihar ve hatta adam öldürmeyle sonuçlanabilir.

Majör Depresyon Tetikleyicileri

Bazı yaygın majör depresyon nedenleri ya da tetikleyiciler şunlardır:

  • Sevilen birisinin ölümünden duyulan yas
  • Sevilen birinden ayrılmak
  • Sosyal izolasyon veya muhtaç hissetmek
  • Büyük yaşamsal değişiklikler: taşınma, mezun olma, iş değiştirme, emeklilik
  • İlişkilerdeki kişisel anlaşmazlıklar
  • Fiziksel, cinsel veya duygusal taciz

Majör Depresyon Teşhisi ve Tedavisi

Majör Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?

Bir doktor tıbbi bir değerlendirme yapacaktır. Doktorunuz sizin ve ailenizin psikiyatrik geçmişini soracaktır. Bir depresyon tarama testi de yapmanızı isteyebilir. Eğer depresyondan şüpheleniyorsa sizi bir psikayatrisite yönlendirecektir.

Herhangi bir kan testi, X-ray veya laboratuvar testi ile majör depresyon teşhis edilemez. Bununla birlikte depresyon semptomlarına benzeyen bazı medikal problemlerin var olup, olmadığını sorgulamak için bazı kan testleri yapılabilir. Örneğin, hipotiroidi depresyonla aynı belirtilere sahip olabilir. Aynı şekilde aşırı alkol veya uyuşturucu kullanımı, bazı ilaçlar ve felç de majör depresyon semptomları gösterebilir.

Majör Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Majör depresyon ciddi ama tedavi edilebilen bir hastalıktır. Doktorunuz belirtileri kontrol altına almak için antidepresan ilaçlar önerebilir. Duygusal durumunuzu ifade edebileceğiniz psikoterapiyi veya konuşma terapisini de tavsiye edebilir.

Bazen antidepresanlara ek olarak bazı ilaçlar etkinliği artırabilir. Bazı ilaçlar belli insanlarda daha iyi sonuçlar verir.Doktorunuzun farklı ilaçlar ve dozları deneyerek, hangisinin sizin için uygun olacağını karar vermesi gerekebilir.

Klinik depresyon için başka tedavi seçenekleri de vardır. elektrokonvülsif terapi (ECT, şok terapisi) ilaçlar etkili olmadığında ya da belirtiler ciddi olduğunda kullanılabilir.

Majör Depresyon Önlenebilir mi?
Bir kere majör depresyon dönemi geçirdiyseniz, başka bir tanesinin olma riski artar. Majör depresyonu önlemenin en iyi yolu majör depresyon sebepleri ve tetikleyicilerinin farkında olmak ve reçeteyle yazılmış ilaçları kullanmaya devam etmektir. Bazı majör depresyon belirtileri gözlemlediğinizde hemen doktorunuzla konuşmak da ciddiliğinin artmasını engellemek ve tedavi için büyük önem taşır.