Doktor ve psikologlar bu soruna gece enürezi (veya idrar enkontenansı) adını vermiş olsa da, biz buna halk arasında altına ıslatma deriz. Çocuklarımız idrarını tutamayıp gece altını ıslattıklarında yaşadığımız bir durumdur.

Enürezi vakasına gündüz de rastlanır. Tüm anne babalar bu yazıya özellikle dikkat etmeli. Yatağı ıslatan çocuklar: sebebi nedir ve nasıl çözümlenebilir? Okumaya devam edin.

Enürezi nedir?

4 yaş veya üstü çocukların istemeden, özellikle de uyurlarken altına yapmalarıdır; zaman zaman gün içinde de olabilir. Bu yazıda geceleri yataklarını ıslatan çocuklardan ve bu durum için birtakım çözümlerden bahsedeceğiz.

Bağırsak veya idrar kontrolü çocuk büyürken, değişirken ve öğrenirken kendiliğinden gelişen doğal bir süreçtir. Bu mekanizma 15 ile 18. ay arasında, örneğin anne babanın çocuklara tek başına banyoya gitmeyi öğretmiş olmasına, artık yavaş yavaş bezden vazgeçmiş olmalarına bağlı olarak olgunluğa ulaşır.

Bu sırada, çocuk kendi başına “çiş yapmayı” halihazırda biliyordur (ya da en azından öğrenme aşamasındadır). Anne babalar tarafından çocuklarına tuvalet eğitimi vermenin, iç çamaşırı giydirerek ve böylece altını ıslatınca ne olduğunu öğretmek gibi değişik birçok tekniği vardır. Çocuk doktorları, kitaplar ve anneanne babaanneler (daima uzmandırlar) bu konuda yardımcı olabilirler.

Olgunlaşma ve öğretme süreci çocuklar içi başarılı geçerse, ardından “büyük abi veya abla” olma zamanı gelir ve yetişkinler gibi tuvalete gidecek, tuvaleti geldiğinde başkasına söyleyecektir. Yaklaşık dört beş yaşlarında, çocuğun bu fizyolojik ihtiyacını kontrol etmeye hazır olduğu ve tuvaletini yaparken yardıma ihtiyacı olmadığı bilinmektedir.

Şuraya kadar, her şey tamam. Sorun çocuk birçok denemeden sonra dahi öğrenmediği zaman ortaya çıkar. En önemlisi de, uyurken tuvaleti geldiğinin “farkına varmaz” ve bebekliğine dönüp üzerinde onu koruyacak bir bezi olduğunu düşünür.

Ancak, sonucunda çarşaf ve yorganlar ıslanır, ağlanır, kabuslar görülür ve anne baba endişelenir. Gece altını ıslatmak genelde beş yaşlarında ortaya çıkar, ara sıra görülebilir veya geceleri olur veya en ciddi vakalarda ergenliğe kadar devam eder.

Bu özellikleri taşıyan durumu tedavi etmenin fizyolojikten tıbbi tedavilere kadar birçok farklı yolu vardır. Sorun sebepler öğrenildiğinde çözülebilir; ancak bu gibi durumlarda en önemlisi ebeveynlerinin soğukkanlılıklarını kaybetmemesi, kızmaması ve çocuğu cezalandırıp söylenmemesidir.

Yatağı ıslatmanın çocuğun depresyona girmesine, utanç duymasına, özgüveninin düşmesine, utangaç olmasına sebep olabileceğini unutmayın. Anne baba çocuğu azarladığı takdirde, durum düzelmeyip tam tersi daha da zorlaşacaktır. Sabırla, durumu anlayarak ve çocuğun bu süreci atlatmasına yardımcı olarak, sorun hiç şüphesiz  çözülecektir.

Yatağı ıslatmanın olası sebepleri şunlardır:

  • Küçük mesane (çocuk gün içinde sık sık tuvalete gidiyorsa, bunu teyit edebilirsiniz).
  • Yetersiz tuvalet eğitimi.
  • Stres, gerginlik, anksiyete, evde değişiklikler, anne babadan ayrılma, okulda sorun, kardeşlerle kavga.
  • Tuvalet eğitimine çok erken veya çok geç başlama.

Çocuk yatağı ıslattığında dikkat edilecek konular

Çocuğunuza zaman ayırmanız gerekir 

Çocuğunuz 5 yaşındaysa ve geceleri yatağı ıslatma durumu bir defalığına mahsus bir durumsa doktora koşmayın. Ancak her gece oluyor ve tekrarlıyorsa, o zaman tıbbi tedavi gereklidir. Aksi takdirde, 8 yaşına kadar dahi, normal bir olaydır.

Çocuğa kızmayın, onu suçlamayın veya onunla dalga geçmeyin

Çocuğun durum üzerinde bir kontrolü olmadığı için anne babanın çocuğa ceza vermesi istenen sonucu sağlamayacaktır. Bundan çocuk sorumlu değildir. Daha çok stres, endişe, gerginlik, büyüklere karşı başkaldırma hissi veya başarısızlık hissi ile sonuçlanabilir.

Bez kullanmaya geri dönmeyin

Muhtelif sebeplerden: öncelikle, çocuk daima büyür ve olgunlaşır ve geriye gitmez. İkincisi, bez kullanmaya devam edilirse, geceleri işemeye ve yatağı ıslatmaya alışacaktır; üçüncüsü de rahat hissetmeyeceği için bu ona utanç getirecek ve depresyon gibi duygulara yol açacaktır.

Su içmesine izin vermeme gibi bir hata yapmayın

Su içmemek hiç yardımcı olmayacaktır. Amaç çocuğun çiş yapma güdüsünün azalması değil, uyurken çişini tutmayı öğrenmesidir.

Onu gece yarısı uyandırmayın

Bu şekilde, “isterseniz” tuvalete gidecektir, çünkü bu çocuğun (ve sizin de) uykunuzu bölecektir ve bunun kimseye faydası yoktur. Tuvalete gitme ihtiyacını kendi hissetmesi ve bunun için en derin uykudayken dahi uyanması daha iyi olacaktır.

Son olarak, çocuğun duygularını da hesaba katmalısınız. Artık çocuğunuz rahatlıkla nelerin olduğunu hatırlayacak bir yaşta olduğuna göre size güvenmesini ve hislerini ifade etmesini, neden yatağı ıslattığını size anlatmasını sağlayın.

Yatağı ıslatmasını durdurmak için ona yardımcı olan tedavi ve tekniklere onu ortak yapın ve birlikte bu durumun üstesinden gelin.