Ergenlik çağındaki bir genci yetiştirmek kolay iş değildir. Aşırı derecede sabır ve bilgi birikimi gerektirir. Özellikle de katı kuralları aktarma ve çocuğunuzun olgunluk kazanıp, sorumluluklarının farkına varması için gereken sınırları çizme konusunda bilgili olmanız gerekir.
Ergen eğitimi için ipuçları
1. Hem daha fazla özgürlük hem de daha fazla sorumluluk verin
Kız çocukları genellikle daha erken gelişir ve 11 – 12 yaşlarına geldikleri zaman daha fazla özgürlük talep etmeye başlarlar. Erkek çocuklarının gelişmesi ise biraz daha fazla zaman alır. Genellikle 13 yaşına ulaştıklarında hiçbir belirti göstermeden, aniden olaylara anlayamadığınız şekillerde tepkiler vererek daha inatçı ve kibirli hale gelirler.
Çocuğunuz büyümeye başlıyor. Kalpleri hala çocuk kalırken, yetişkinlerin dünyasına adım atıyorlar. Bu onlar için hiç de kolay bir durum değildir. Kim olduklarını belirlemeye yardımcı olan hormonlarının ve kişilik karmaşalarının etkisi altında olduklarını unutmayın.
Ergenler kendileri hakkında daha fazla şey öğrenmek, daha fazla özgürlük elde etmek ve davranışlarının sonuçlarını çözümleyebilmek için fırsatlara ihtiyaç duyarlar.
Bir ebeveyn olarak yapabileceğiniz en güzel şey özgürlükleri ve sorumlulukları arasında denge kurmalarına yardım etmektir. Örneğin, okuldaki derslerinde başarılı olmaya devam ettikleri sürece hafta sonu dışarı çıkabilirler. Eğer eve çok geç geri dönerlerse sahip oldukları ayrıcalığı kaybedecekleri için, sizin koyduğunuz yasaklara saygı duymaları gerektiğini anlamalarını sağlayın.
Burada bütün ergenlerin öğrenmesi gereken kilit nokta; herkesin, özellikle de yetişkinlerin hayatının uyulması gereken kurallar ve gerekliliklerle dolu olduğudur. Bu nedenle onların da uyması gereken kurallar olabileceğini erken yaşta anlamaları gerekir. Sadece onlar istedikleri için hiçbir şey “gökyüzünden düşüp” önlerine gelmez. Yiyecek, kıyafet, barınma ve hatta yaşamak için ihtiyaçları olan parayı kazanmak için çok çalışmaları gerektiğini anlamak zorundadırlar.
Ergenlerin kendi yaptığı çalışmaların ve eylemlerin sorumluluklarını üstlenmelerini sağlamanız gerekir. Standartları koyanın siz olduğunuzu unutmayın, bu nedenle onları zorlamanız gerekir. Eğer bocalarsanız ya da beklentilerinizi günden güne değiştirirseniz size olan saygılarını yitirirler.
2. Olumlu şekilde destek olmak cezalandırmaktan iyidir
Bazı ebeveynler çocuklarını devamlı cezalandırarak hata yaparlar. Her yanlış bir şey yaptıklarında onlara karşı aşağılayıcı bir dille konuşarak ve azarlayarak olumsuz pekiştirme yaparlar. Bunun yerine bir denge kurmayı öğrenmelisiniz. İşte bir örnek: Çocuğunuz bir sınavdan başarısız oldu ve eve kötü notlarla geldi. Siz de ona tembel olduğunu ve hayatı boyunca hiç şey başaramayacağını söyleyerek azarladınız.
Bu yapmamanız gereken bir şeydir. Böyle bir davranışla sadece kötü duygular, düşük öz saygı ve umutsuzluk hissi yaratırsınız. Bunun yerine, ne olduğunu sorun ve çocuğunuzun kendine olan güvenini tekrar inşa etmeye çalışın. Ona inandığınızı ve bir sonraki sefere daha iyi sonuçlar elde edeceğini, çünkü aklına bir şeyi koyarsa başarabilecek gücü olduğunu söyleyin.
Hata yaptıkları zaman onları eleştiri yağmuruna tutmak yerine, nasıl daha iyi yapabileceklerini gösterin. Devamlı cezalandırmak yerine, kendilerine olan güvenlerini yerine getirmek için bir strateji geliştirin. En iyi yol budur.
3. İletişim kurun ve güven inşa edin
Her gün çocuğunuzla beraber vakit geçirmek için mutlaka biraz zaman ayırın ve gününün nasıl geçtiğini sorun. Yaptığı veya yapmadığı şeylerle ilgili onu yargılamayın.Bir ebeveyn olarak ona rehberlik etmeniz gerekir ve bunu başarılı bir şekilde yapmanın tek yolu sürekli iletişim kurarak güven inşa etmektir.
Kızınızın veya oğlunuzun devamlı odasına kapanıp bilgisayar oynayan veya müzik dinleyen, sadece yemek yemek için ya da arkadaşlarıyla buluşmak için odasından çıkan tipik bir çocuk olmaması için mücadele edin. Küçüklüğünden itibaren evde aile içi aktiviteler düzenleyerek kendisini izole etmesini engelleyin.
Yemek vakitlerinde televizyonu kapatın ve çocuğunuzla sohbet edin. Hoşlandığı şeyler, arkadaşları veya ilgi duyduğu bir kişi hakkında sorular sorun. Hayatıyla ilgili meseleleri sizinle paylaşması için baskı kurmadan teşvik etmeye çalışın.
Nihayetinde, karşısında bir düşmanın veya devamlı eleştiri yapıp ceza veren birinin değil, bir dostun yer aldığını öğrenecektir.
Onları dinleyin, rehberlik edin, annesi, babası ve en iyi arkadaşları olun. Yaptıkları olgun ve sorumlu davranışlar neticesinde özgürlük vermeniz gerektiğinde, aynı zamanda bunun sınırlarını da çizin.
Sonuç olarak, bir ergen yetiştirmek kolay bir iş değildir ve kimsenin elinde de kusursuz bir kullanma kılavuzu yoktur. Fakat size söz veriyoruz ki, eğer iyimser olup ona sevgi ve saygı gösterirseniz, çocuğunuz olgun ve sorumluluk sahibi biri olarak yetişecektir.
Gerçekten mutlu olan insanlar hayatta daha ileriye gidebilmek için devamlı çok çalışmak gerektiğini kavramış olanlardır. İyi arkadaşlara sahip olabilmek için saygılı ve anlayışlı olmak gerekir. Bu seviyedeki duygusal zeka ve farkındalığın çocuğunuzda oluşması için ona yardım etmelisiniz.
Son olarak şunu da unutmamak gerekir: Hem anne hem de baba çocuklarının eğitimi konusunda ortak hareket etmelidir. Beraberce, aynı amaçlara ulaşmak için aynı değerlerin gelişmesine destek olmalısınız.