Disleksi; “özel öğrenme güçlüğü” olarak adlandırılıyor. Okul öncesi dönemde tespit etmek biraz zor olsa da, okul başlar başlamaz belirtileri netleşiyor. Geç okuyup yazan bir çocuğunuz varsa, dislektik şüphesi taşıdığından bir uzmanla görüşmenizde fayda var!
Özgül öğrenme bozukluğu nedir?
Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB) terimi zihinsel ve duyusal engellilik, ruhsal ve nörolojik sorunlar ya da psikososyal olumsuzluklar ile açıklanamayan bir grup ‘spesifik’ öğrenme bozukluğu olarak ifade ediliyor.
Bu bozukluktaki öğrenme sorunları birçok alanda görülebilmekle birlikte akademik olarak temelde üç ana grup olarak özetlenebilir:
- Okuma bozukluğu (disleksi),
- Yazılı anlatım bozukluğu (disgrafi),
- Matematik bozukluğu (diskalkuli).
Dislekside neler oluyor?
Disleksisi olan bireyler;
- sözcükleri doğru okuma
- okuduğunu anlama
- okuma hızlarında problemler yaşıyor.
Disleksi genetik mi, çevresel mi?
“Birçok gen ile ilişkili bulunmuştur. Yapılan ikiz ve aile çalışmaları da genetik kökenli bir hastalık olduğunu destekliyor. Disleksisi olan bireylerin ailesinde Özgül Öğrenme Bozukluğu görülme sıklığı normal popülasyona göre 5-12 kat artmıştır. Beyin görüntüleme çalışmaları neticesinde beyinde normalden farklı yapısal özellikler bulunmuştur. Çevresel faktörlerden önemlileri erken doğum, düşük doğum ağırlığı, anne karnında nikotin maruziyeti, beslenme sorunları ve eğitim yetersizliği olarak tanımlanmıştır.”
Beslenme bozukluğu da dislekside etkili
Çevresel faktörlerden biri olan beslenme de dislekside önemli. Erken dönemde kötü beslenme beyin yapısında bazı değişikliklere yol açabiliyor. Vitamin ve mineral eksiklikleri de öğrenme bozukluklarına neden olabiliyor.
“Eğer bu özel durumları fark edilip gerekli ve yeterli destek sunulmaz ise farklı psikiyatrik hastalıklar görülebilir. Amerikan Psikiyatri Birliği 2013 yılında Disleksisi olan çocuk, ergen ve erişkinlerin özkıyım açısından risk grubunda olduğunu belirtmiştir. Uyum sorunları sonrası düşük benlik algısı gelişebilir”
Sosyal becerilerde sorunlar
- Sosyal alanda sorunlar yaşayabilirler.
- Kendilerini ifade etmekte güçlük çekebilirler.
- Kendilerine olan saygıları ve güvenleri azalabilir.
- Kendilerini toplumdan izole edebilirler.
- Akademik zorluklar yanında yıllar içinde kaygı taşıyabilirler.
Uzmandan yardım
Dislektik olduğu şüphenilen bir çocuk için uzmandan yardım alınabilir.
Birlikte bir plan dahilinde çocuk sık tekrarlarla problemini aşabilir.
Okul ile işbirliği yapılmalıdır.
Dislektik çocuklar normal sınıflarda veyahut kaynaştırma sınıflarında öğretmen gözetiminde olabilir.
Ek dersler alabilir.
Dikkat süreleri kısa olduğundan akademik programlar buna göre düzenlenebilir.
Hafıza kartları ile oyunlar oynanabilir.
Çocuk normal bir şekilde okuluna devam ederken, haftasonları özel gruplar içinde bulunarak, disleksinin azalması yönünde adımlar atılabilir.